Korte omschrijving
De Warmtetransitie is het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Hier gaat het specifiek over de verwarming van gebouwen: woningen, bedrijfsgebouwen, recreatie of anders.
Context en achtergrond
Binnen DFM zijn er 23.500 woningen en 5.300 overige gebouwen. Vrijwel alle gebouwen worden verwarmd met aardgas (fossiele brandstof). De klimaatwet verplicht gemeenten om de bebouwde omgeving aardgasvrij te maken voor 2050.
Nederland zal te maken krijgen met een verhoogt aantal klimaatvluchtelingen uit niet-Europese landen waar het onleefbaar is door verwoestijning.
Daarnaast importeert Nederland veel gas, wat ons afhankelijk maakt van landen die dit in kunnen zetten als drukmiddel zoals Amerika en Saoedi-Arabie.
Kaderstellende beleidsnota's
- Klimaatakkoord van Parijs 2015
- Nederlands klimaatakkoord 2019
- Klimaatwet 2016
- Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties 2015
- Warmtevisie 2022
- Uitvoeringsprogramma warmte 2025 2026
Wat willen we bereiken?
- 2030 20% aardgasvrije gebouwde omgeving
- 2050 100% aardgasvrije gebouwde omgeving
Trends en ontwikkelingen
WcW (Wet collectieve warmte)
Na vertraging van een jaar is het Rijk is voornemens om per 1 januari 2026 de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw) in werking te laten treden. Met de Wcw wordt beoogd de warmtetransitie te bevorderen en tegelijkertijd de publieke belangen duurzaamheid, leveringszekerheid en betaalbaarheid beter te borgen.
De Wcw biedt gemeenten de volgende sturingsinstrumenten voor de warmtetransitie:
- Vaststellen warmtekavel;
- Aanwijzen warmtebedrijf.
Wgiw (Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie)
Het wetsvoorstel voor de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) is erop gericht om gemeenten de bevoegdheden te geven die nodig zijn om regie te voeren in de wijk- of gebiedsgerichte aanpak van de warmtetransitie. De verwachting is dat deze samen met de WcW in werking treed op 1 januari 2026.
De Wgiw biedt gemeenten het volgende sturingsinstrument voor de warmtetransitie:
- Aanwijsbevoegdheid: stoppen van gaslevering op wijkniveau.
Indien van de sturingsinstrumenten van de Wcw en Wgiw gebruik gemaakt gaat worden, moet dit landen in gemeentelijk beleid, zoals het omgevingsplan en warmteprogramma.
Warmteprogramma
In 2026 heeft De Fryske Marren een Warmteprogramma opgesteld onder de omgevingswet waarin de gemeente haar plannen voor de warmte transitie van het gemeentelijk grondgebied duidelijk maakt.